MYK mesleki yeterlilik belge zorunluluğu bizim sektörümüze ne getirir, ne götürür? Bir defa mevcut durumumuzda az tehlikeli meslek dalı olmamız hasebiyle şu ana kadar resmi makamlarca yeterli bir denetimi göremiyoruz.
O zaman mesleki yeterlilik belge zorunluluğu yasasına bir bakalım. İş sağlığı ve güvenliği kanunu ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısı 4 Nisan 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi genel kurulunda kabul edilen 6645 sayılı Kanun numarası ile yasalaşarak belge zorunluluğu getirilen meslek dalları, 23.06.2021 tarihinden önceki ulusal yeterlilik vord versiyon listesine göre 204 meslek dalı zorunluluk kapsamına alınmıştır.
Bu meslek dalları içerisinde bizim sektördeki kadar tehlikeli akidler olmadığı halde kendi sektörlerinde hem kayıt dışını önlemek hem de fiyat istikrarını sağlayarak alın terlerinin karşılığını alabilmek için zorunlu dalına girdiklerini görüyoruz. Nedeni ise az tehlikeli mesleklerde resmi denetimlerin yok denecek kadar az olması. Oysaki zorunlu meslek dallarında olmazsa olmazların başında mesleki yeterlilik belge zorunluluğunun iş veren dahil her çalışanın bu belgeyi alma zorunluluğunun şart olması. Yasaya baktığımızda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yayınlamış olduğu tebliği iyi analiz etmemiz lazım! Mesleki Yeterlilik Belge Zorunluluğu aranacak meslek dalları Bakanlığın 25.05.2015 tarihinde yayınlanmış olduğu ilk tebliğde. 40 meslek ile başlayıp son olarak 31.12.2021 tarihinde yayınlanan yedinci tebliğde 21. meslek dalı daha ilave edilerek toplam 204 meslek belge zorunluluğu kapsamına alınmıştır.
Zorunlu hale getirilen her meslek dalı tebliğ tarihinden itibaren 12 ay sonra mesleki yeterlilik belgesi olmayanların çalıştırılması yasak hale geliyor. Yine Bakanlığın yayınladığı tebliğe göre 204 meslekte geçerli olan belge zorunluluğu Bakanlar Kurulunun kararı ve Cumhurbaşkanın onayı ile 226 meslek dalı olarak güncellenmiştir.
Yine kanunda belirtilen 5544 sayılı mesleki yeterlilik kurumu standardı ve yeterliliği hazırlanmış meslek dalları Resmi gazetede yayınlandıktan 12 ay sonra sonrada yeterlilik belge zorunluluğu da başlamış oluyor.
Sektör olarak son 18 yıldır yasal boşluklarımızı kalem kalem yerine getirmek için çabaladık. Kazanımlarımız oldu ve daha olacakta!
Başta nace kodumuz olmak üzere ama gelinen noktada zorunlu meslek dalında olmadığımız için elli senede geçse kayıt dışı ile ilgili bir denetim mekanizmasını işletemeyiz!
Meslektaşlarım zorunlu meslek deyince çok tehlikeli meslek dalıyla karıştırmasın! Çok tehlikeli meslek dalı ile uzaktan yakından bir alakamız yok, olamazda!
Az tehlikeli meslek dalından, zorunlu meslek dalına geçerek standardı ve yeterliliği hazırlanmış meslek dalına girerek yeterlilik belgesi olmayanların çalışamayacak olması! Aslında işin özeti bu!
Sektör olarak kendi işletmelerimiz ile zorunlu meslek dalı olanları bir kıyaslayalım. Örneğin zorunlu meslek dalı olan sektörlere bir bakalım: tekstilden örtü ve kılıf imalatı; branda, tente, stor güneşlik imalatı; halı, kilim çözgücülük, halı oymacılığı… Bizimde en çok iştigal konumuz, zaman zaman yaptığımız tekstil ürünlerini ağartma, boyama ve baskı yapılma hizmetleri; tekstilden, yer bezi bulaşık bezi, toz bezi imalatı daha bir çok kalem tehlikeli sınıfta oldukları için belge zorunluluğu getirilmiş!
O halde bu nasıl oluyor? Bizim sektör masumda bunlar mı tehlikeli? Size de garip gelmiyor mu?
O zaman kayıt dışını önlemenin yolu, zorunlu meslekten geçiyor!
İnanın zorunlu meslek olmakla bir kaybımız olmuyor. Yeter ki iş güvenliği yasasını işletmelerimizde bir fiil uygulamış olalım. Zorunlu meslek dalı olunduğunda neleri yapmamız gerektiğini bir sonraki yazımda daha geniş izah edeceğim.
