Konumuz çamaşır suyu gibi dezenfekte özellikli kimyasalları solunmanın akciğerlerde meydana getirdiği deformasyonla ilgili. Araştırmalarım sonunda Fransa'da sırf bu konu üzerine onlarca araştırma yapmış bir bilim insanı ile karşılaştım. Dr. Orianne Dumas* gerçekten de konuyu kendine dert edinmiş ve akciğer hastalıklarına sebep olan kimyasallara neredeyse savaş açmış.

Alttaki grafiklerde yaptığı araştırmaya ait verileri görüyorsunuz. Bu araştırmalar düzenli temizlenen sağlık merkezlerinde yapılmış olup, temizlik personellerinden yola çıkarak uzun yıllar sonucunda (1991-2015 yılları arasında) elde edilen verilere dayanarak yapılmıştır.

Araştıma anketine ABD'de sağlık sektöründe çalışan 116.430 kadın hemşire katılmış. Bunlardan 4.102'si düzenli olarak astım ilacı kullandığını belirtmiş. (Yani astım hastası olmuşlar). Bu hemşirelerin yaş ortalaması 58 ve %70'i hiç sigara kullanmamış. Bulundukları sağlık merkezlerinde 7 farklı dezenfektan kimyasalı kullanılmış. Bunlar; hipoklorik ağartıcı (çamaşır suyu-klorak), formaldehit, glutaraldehit, hidrojen peroksit, alkol, kuatlar, enzimatik temizleyiciler.

Düzenli ve sürekli kullanılan kimyasalların solunması nelere mal oluyor?

Yukarıda sıraladığımız kimyasallarla dezenfekte edilmiş yerlerde çalışan hemşireler ciddi oranda astım, koah vb. hastalıklara yakalandığını öğreniyoruz. Dr. Dumas'ın konuyla ilgili kısırlık, Koah, Akciğer kanseri ile alakalı benzer araştırmaları da bulunuyor.

Araştırmanın sonucunda iş ve işçisağlığını ilgilendiren önemli veriler paylaşan Dr. Dumas verilerin değerlendirilerek işçi sağlığı alanında önlemler alınması ve işçi güvenliği protokollerinin yeniden düzenlenmesi için uyarıda bulunuyor.

İşyerlerimizde kullandığımız kimyasallara, özellikle temizlik sektörü için çamaşır suyu ve uçucu kimyasallar olan parfüm, solvent, tiner gibi kimyasallara dikkat edelim. Bu kimyasalların kullanım miktarını kısıtlayıp işyerini havalandırmak suretiyle önlem alalım. Yüz maskesi, solunum koruyucu ekipmanlar, lateks eldivenler kullanarak çalışanlarımızın bu kimyasallardan etkilenmemesi adına önlemler alalım.

Değerli arkadaşlar belki bu konu hakkında en son sözü olacak kişi benimdir. Fakat birilerinin bu araştırmaları insanlara anlatması gerekiyor. Gezdiğim halı yıkama fabrikalarında ciddi düzeyde çamaşır suyu kullanılıyor. Bazı işletmelere kokudan girilmiyor. Bu kimyasalların bilinçsiz kullanımı astım ve diğer akciğer hastalıklarını halı yıkama mesleği hastalığına çevirebilir. Neticede insan sağlığı söz konusu.

*Dumas O, Wiley AS, Quinot C, et al. Occupational exposure to disinfectants and asthma control in US nurses. Eur Respir J 2017; 50: 1700237 [https://doi.org/10.1183/13993003.00237-2017].

Not: Tablolardaki yazılar İngilizce'den Türkçe'ye Google Translate kullanılarak çevirildiği için cümle düşüklükleri olabilir.